หยุดวิ่งตามความสำเร็จ แล้วหันกลับมาหายใจ
ในโลกที่หมุนเร็วและเสียงดัง โลกที่ความสำเร็จคือเป้าหมายสูงสุด และความคิดคือสิ่งที่ไม่มีวันหยุดพัก
หนังสือเล่มเล็ก ๆ ที่มีชื่อว่า Don’t Worry: 48 Lessons on Relieving Anxiety from a Zen Buddhist Monk เขียนโดยพระเซน Shunmyō Masuno ได้เข้ามาเป็นเหมือนลมเย็นสงบ ให้เราพาใจกลับคืนสู่ตัวเองในจังหวะที่เบาลง
พระอาจารย์ Shunmyō ไม่ได้มาเพื่อเปลี่ยนแปลงชีวิตของคุณแบบรวดเร็ว เขาไม่ได้สอนให้คุณ "แก้ไข" ตัวเอง แต่เขาสอนให้คุณ ปล่อยวาง อยู่กับปัจจุบัน และ ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย ด้วยจิตใจที่สงบ และเต็มไปด้วยความหมาย
สำหรับผมนี่ไม่ใช่หนังสือ "self-help" ทั่วไป แต่นี่คือหนังสือส่งเสริมจิตวิญญาณ อย่างดีเล่มนึงเลย
10 บทเรียนล้ำค่าจากหนังสือ Don’t Worry ที่อาจช่วยให้คุณอยู่กับชีวิตได้อย่างสงบมากขึ้น แม้ชีวิตจะไม่ได้ง่ายขึ้นเลยก็ตาม
1. ความกังวลไม่ใช่ศัตรู แต่เป็นสัญญาณที่ควรฟัง
พระอาจารย์ Shunmyō สอนว่าความกังวลไม่ใช่สิ่งที่ต้อง "เอาชนะ" แต่เป็นสิ่งที่ควร สังเกต มันเกิดขึ้นได้ และมันก็ผ่านไปได้ เหมือนเมฆที่ลอยผ่านท้องฟ้า
คุณไม่ใช่พายุ
คุณคือท้องฟ้าอันกว้างใหญ่
การยอมรับความกังวลโดยไม่ตัดสิน ไม่กดทับ และไม่หนี คือจุดเริ่มต้นของการปลดปล่อยตนเองจากวงจรของความเครียด
2. การว่างให้เป็น คือการทำสิ่งที่สำคัญที่สุด
ในเซน การรู้จักว่าง ไม่ใช่ความเกียจคร้าน แต่มันคือ ปัญญา
พระอาจารย์ Shunmyō เชิญให้เราลอง “ไม่ทำอะไรเลย” อย่างมีเจตนา แม้เพียงวันละ 5 นาที นั่งนิ่ง ๆ รับรู้ลมหายใจ รับรู้ความคิด แล้วปล่อยให้มันผ่านไป
ความว่าง…ไม่ใช่ความเปล่าประโยชน์ แต่คือพื้นที่แห่งความตระหนักรู้
3. ยืนให้มั่น – ทั้งทางกายและใจ
หนึ่งในคำแนะนำที่เรียบง่ายที่สุดแต่ทรงพลังคือ “ยืนให้มั่นคงบนพื้นดิน” ลองหยุดนิ่ง สูดลมหายใจ แล้วรู้สึกถึงฝ่าเท้าที่แตะกับผืนดิน
การรู้สึกถึงการยืนอยู่บนโลกอย่างมั่นคง เตือนให้เรารู้ว่า…
เราไม่จำเป็นต้องเข้าใจทุกอย่างเพื่อจะโอเคในตอนนี้
4. ไม่จำเป็นต้องรู้คำตอบทุกข้อ
พระอาจารย์ Shunmyō ย้ำว่าในเซน “คำถาม” มีค่ามากกว่าคำตอบ บางครั้งการอยู่ในช่วงเวลาที่ไม่แน่ใจ ไม่มั่นใจ และไม่สมบูรณ์แบบ คือช่วงเวลาที่เรากำลัง เติบโตที่สุด
คุณไม่จำเป็นต้องรู้ว่าคุณกำลังทำอะไร หรือจะไปที่ไหน
แค่ยอมรับว่าคุณกำลัง "อยู่ในระหว่างทาง" ก็พอ
5. เวลาเริ่มต้นของวันสำคัญมาก
พระอาจารย์ Shunmyō ให้ความสำคัญกับ “พิธีกรรมยามเช้า” เพราะมันเป็นการตั้งจิตและพลังงานให้วันทั้งวัน
ไม่ต้องมีอะไรซับซ้อน ลองทำสิ่งง่าย ๆ อย่างเช่น
เก็บที่นอนด้วยความตั้งใจ
ดื่มชาอย่างช้า ๆ ด้วยสองมือ
ใช้เวลาเงียบ ๆ กับตัวเองสัก 10 นาที
การเริ่มต้นวันอย่างสงบ คือตัวกำหนดทิศทางของทั้งวัน
6. อยู่กับที่ที่คุณยืนอยู่
ความกังวลดึงเราไปในวันพรุ่งนี้
ความเสียใจฉุดเรากลับไปเมื่อวาน
แต่การฝึกสติแบบเซนสอนว่า:
เมื่อเดิน ก็แค่เดิน
เมื่อกิน ก็แค่กิน
อยู่กับปัจจุบันคือการรักษาใจที่ลึกที่สุด
7. เปลี่ยน “ควร” เป็น “อาจ”
คำว่า “ควร” คือภาระที่เราวางไว้บนไหล่ตัวเอง มันมาพร้อมกับความรู้สึกผิด การเปรียบเทียบ และความกดดัน
พระอาจารย์ *Shunmyō *แนะนำให้เปลี่ยนจาก
“ฉันควรจะ...”
เป็น“ฉัน อาจจะ...”
ความแตกต่างเล็กน้อยนี้ ทำให้ชีวิต เบาลง และ อ่อนโยนขึ้น
8. การจัดบ้านคือการจัดใจ
พระอาจารย์ Shunmyō มองว่าการทำความสะอาดไม่ใช่แค่หน้าที่ในบ้าน แต่มันคือ การฝึกจิตวิญญาณ
เมื่อเราล้างจาน ปัดฝุ่น หรือทิ้งของที่ไม่จำเป็น เรากำลังสร้างพื้นที่ว่างในใจ
สิ่งของที่ไม่จำเป็นคือความคิดที่ค้างคา
การปล่อยวางสิ่งที่ไม่ใช่ของเราอีกต่อไป คือการคืนพื้นที่ให้ความสงบ
9. ความสุขที่แท้จริงอยู่ในเรื่องเล็ก ๆ
ดอกไม้ที่บานในสวน
ซุปมิโซะอุ่น ๆ ในเช้า
เสียงฝนโปรยในตอนค่ำ
พระอาจารย์ Shunmyō เตือนเราว่า ความสุขที่ลึกที่สุด มักอยู่ในสิ่งที่เงียบและเรียบง่าย แต่เราต้อง “ช้าลง” พอที่จะมองเห็นมัน
10. คุณมีคุณค่า แม้ไม่ได้ทำอะไรเลย
ในโลกที่ยกย่อง “การทำ” มากกว่า “การเป็น” พระอาจารย์ Shunmyō ชี้ให้เห็นความจริงสำคัญว่า
คุณไม่ต้องสร้างผลงาน
ไม่ต้องประสบความสำเร็จ
ไม่ต้องยุ่งทุกนาที
เพื่อจะมีค่า และเป็นที่รัก
คุณมีค่าตั้งแต่คุณ เป็นคุณ
แม้ในวันที่คุณแค่ นั่งเฉย ๆ แล้วหายใจ
หยุดวิ่งตามความสมบูรณ์แบบ แล้วหันกลับมาหายใจเบา ๆ Don’t Worry คือบทเรียนจากเซน ที่ไม่เร่งให้คุณดีขึ้น แต่ชวนให้คุณอยู่กับปัจจุบันอย่างสงบ และเริ่มต้นใหม่จากใจที่อ่อนโยนหนังสือ Don’t Worry ไม่ใช่หนังสือที่ต้องอ่านรวดเดียวจบ แต่มันเหมือนชาอุ่นๆ ในยามเช้า อ่านทีละหน้าช้า ๆ ซึมซับทีละบท และค่อยๆ ให้แต่ละประโยคซึมลึกเข้าสู่ใจ
หากคุณรู้สึกเหนื่อย ท้อ หรือหลงทาง
บางที คุณไม่ได้ต้องการคำตอบ
แต่แค่ต้องการพื้นที่เงียบ ๆ สักที่
เพื่อ ...หายใจ...
